Lage hartslag door stress en burn-out +5 praktische tips

Een lage hartslag wordt vaak beïnvloed door stress. Stress beïnvloedt het hart enorm. Heb je last van (chronische) stress dan kan je hartslag dalen. Je hartslag past zich namelijk voortdurend aan op datgene wat je ervan vraagt. De hartslag verschilt per persoon en is afhankelijk van de situatie en wat je aan het doen bent. Het is daarom belangrijk om lichamelijke signalen van stress te herkennen, zoals veranderingen in ademhaling. Heb jij een lage hartslag door stress? In dit blog lees je hier meer over en geven we je tips mee over hoe je een gezonde hartslag kunt krijgen en hoe je een lage hartslag door stress kunt herkennen.

Hoe herken je een lage hartslag?

Een trage hartslag herken je aan de volgende symptomen of klachten:

• Hartkloppingen
• Duizelig of duizeligheid
• Angst
• Flauwvallen
• Problemen met de bloeddruk
• Zwarte vlekken voor je ogen
• Vermoeidheid
• Kortademig zijn

Deze symptomen kunnen zorgen voor een naar en vervelend gevoel van diepe onrust.

Hoe werkt een lage hartslag?

Feitelijk kun je zeggen: Hoe fitter je bent, hoe lager je hartslag is. Je hart hoeft simpelweg minder hard te werken voor een inspanning. Topsporters hebben daarom vaak een lage hartslag omdat ze extreem fit zijn. Een getraind hart pompt meer bloed rond en werkt efficiënter. In basis is er dus niks mis met een lage hartslag, echter dit wordt anders wanneer stress, chronische stress of burn-out een rol speelt bij het ontstaan van een verstoorde hartslag.

Stress kan namelijk leiden tot veranderingen in het hartritme of het lichaam, zoals een lagere of juist hogere hartslag. Wanneer deze stress lang aanhoudt, ontstaan er op een gegeven moment klachten. Je kunt dit vergelijken met de lampjes op een dashboard: er is iets aan de hand. Om dit probleem op te lossen reageert je lijf op de stress door de hartslag te verlagen. Dit geldt trouwens niet voor iedereen, bij sommige mensen is er sprake van een hoge hartslag.

Hartslag past zich aan je activiteit aan

Om ons iets meer te verdiepen en te begrijpen waar die lage hartslag door stress vandaan komt, verdiepen we ons in hoe een hartslag zich aanpast aan je activiteiten: Wanneer je bijvoorbeeld aan het sporten bent of je inspant tijdens zwaar lichamelijk werk, zal je hartslag logischerwijze stijgen. Dit is een normale reactie van je lichaam: je lichaam vraagt om energie en als gevolg daarvan moet je hart sneller pompen om voldoende bloed en zuurstof naar je spieren te brengen. Zodra je weer tot rust komt, daalt je hartslag en keert deze terug naar een lagere frequentie.

Hierboven omschreven we al het feit dat fitte mensen een lagere hartslag hebben. Zo ook in rust: Mensen met een goede conditie hebben een lagere hartslag in rust. Een getraind hart is namelijk efficiënter en heeft minder slagen per minuut nodig om het lichaam van zuurstof te voorzien. Dit betekent dat een lage hartslag niet altijd een reden tot zorg is, zeker niet als je veel beweegt en je fit voelt. Toch kan een hartslag die lager is dan normaal ook wijzen op medische oorzaken, zoals een trage schildklier of andere aandoeningen die de hartfunctie beïnvloeden. Het is daarom belangrijk om alert te zijn op klachten zoals duizeligheid, vermoeidheid of onregelmatige hartslag.

In stressvolle situaties reageert je lichaam door stresshormonen zoals cortisol aan te maken. Deze hormonen zorgen ervoor dat je hartslag en bloeddruk stijgen, zodat je lichaam klaar is om te presteren en dat dus ook in rust. En dit maakt het grote verschil tussen een normale, lage hartslag omdat je fit bent, of juist een verhoogde hartslag als het gevolg van stress. Als deze stress langdurig aanhoudt, kan dit zelfs leiden tot hartritmestoornissen, een versnelde of juist onregelmatige hartslag, en klachten als hoofdpijn of vermoeidheid. Je kunt zodoende de conclusie trekken dat emoties, inspanning en zelfs een tekort aan zuurstof allemaal invloed hebben op hoe je hartslag zich aanpast.

Omdat de hartslag verschilt per persoon en afhankelijk is van veel factoren, is het goed om te weten wat voor jou normaal is. Regelmatig je hartslag meten in rust is daarbij een goede oplossing. Het is daarbij wel goed om voorzichtig te zijn met jezelf: Heb je vaak last van hartkloppingen of het onregelmatig kloppen van het hart of andere klachten? Neem dan voor de zekerheid contact op met je huisarts om de oorzaak te achterhalen.

Bradycardie: langzame hartslag & serieuze klachten

Een traag en onregelmatig hartritme kennen we onder de officiële benaming bradycardie [1]. Bradycardie is een vorm van hartritmestoornis. Een gezond hart slaat 60 tot 100 keer per minuut. Deze frequentie is simpelweg nodig om zuurstof in bloed naar je lichaam te pompen. Mensen met bradycardie hebben echter een langzame hartslag, gemiddeld gezien langzamer dan 60 slagen per minuut. In sommige gevallen is behandeling nodig, vooral als er klachten zijn zoals duizeligheid of flauwvallen.

Oorzaken van een lage hartslag

Overigens is stress absoluut niet de enige reden voor een lage hartslag. Alertheid is een vereiste op het moment dat je merkt dat je hartslag te laag is. Oorzaken voor een lage hartslag kunnen zijn: 

• Medicijnen die de hartslag verlagen
• Een hartaandoening
• Slaapapneu
• Traag werkende schildklier
• Stress

Heb je last van een verstoorde hartslag, bespreek dit altijd met je huisarts, zodat medische oorzaken uitgesloten kunnen worden.

Stress en een lage hartslag

In de meeste gevallen schiet de hartslag omhoog bij stress. Wat niet iedereen zich realiseert is dat angst en stress de hartslag ook kunnen doen vertragen. Mogelijke oorzaken zijn:

• Stress leidt tot vermoeidheid. Door de vermoeidheid wordt je hartslag lager dan normaal.
• Je beweegt te weinig. Wanneer je te weinig beweegt, past je lichaam zich aan qua hartslag.
• Je denkt dat je hartslag traag is en hier ben je continue mee bezig. Het kan zijn dat je dingen in je hoofd haalt die er niet zijn. Dit noemen we hypochondrie.

Praktische tips om je hartslag te stabiliseren

Of stress nu de oorzaak is van een lage of een hoge hartslag, in alle gevallen is het de kunst om je hartslag te stabiliseren. We hebben een aantal tips voor je op een rij gezet:

1. Verlaag je stress

Natuurlijk een open deur, maar net als hartkloppingen of een versnelde hartslag is een trage hartslag is zeker een heel serieus signaal van je lichaam van hevige stress. Het is een teken dat je er wat aan moet gaan doen, omdat het je anders je gezondheid kost. Kom je hier zelf niet uit, laat je dan coachen.

2. Verbeter je slaap

Een goede slaap is essentieel voor een stabiele hartslag, omdat je hartslag tijdens de slaap meestal het laagst is. Ook ervaar je minder stress wanneer je lekker uitgerust bent en kun je het leven beter aan wanneer je meer energie hebt.

3. Sporten en bewegen

Zorg dat je beweegt of sport. Dit hoeft niet extreem intensief te zijn. Maar bewegen zorgt ervoor dat je lijf stress verwerkt. Daarnaast verbetert het de doorbloeding van je hart. Een paar leuke ideeën:

• Fietsen
• Wandelen
• Touwtjespringen
• Hoelahoepen
• Dansen
• Je huis lekker flink boenen
• Fitness (thuisoefeningen): planken, squats etc.

4. Minder afspraken in je agenda

Is stress de oorzaak van je klachten, kijk of je het aantal afspraken en verplichtingen in je agenda kunt verminderen. Geen enkel mens kan de hele week aanstaan. Ontspanning en tijd voor jezelf zijn belangrijk om te herstellen.

5. Ademhalingsoefeningen

Met ademhalingsoefeningen kun je stress in je lijf sturen. Door een paar minuten goed in- en uit te ademen verlaag je de druk op je systeem.

Hulp van een professionele stress en burn-outcoach

Heb jij een lage hartslag en wil je geholpen worden bij het verminderen van stress in je leven? Heb je het gevoel dat je tegen een burn-out aanzit en dat het nu de tijd is om in te grijpen? In het team van Meulenberg Training & Coaching vind je professionele coaches gespecialiseerd in begeleiding bij stress en burn-out.

Herken je dit soort lichamelijke signalen van stress, zoals een lage hartslag?
Stress laat zich niet altijd zien als drukte in je hoofd: soms spreekt je lichaam boekdelen. Wacht niet tot je helemaal vastloopt. Onze coaches helpen je om de signalen van je lichaam serieus te nemen, de oorzaak van je stress aan te pakken en duurzaam te herstellen.

Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek: samen brengen we in kaart wat jij nodig hebt om weer grip op je energie en gezondheid te krijgen.

Veelgestelde vragen

Referenties

1. Pubmed.ncbi.nlm.nih.gov – The Clinical Significance of Relative Bradycardia – Gevonden op 11/06/2025
   Link naar de pagina op pubmed.ncbi.nlm.nih.gov